Pagbalik ka Mga Benny

Ang pinakaurihi nga Lunes sa bulan kang Mayo pista opisyal ukon Memorial Day. Amo dya ang adlaw ka pagdumdum sa mga beterano ukon sa mga naghalad kang anda’ng kabuhi sa pagpangapin kang pungsod America. Amo man dya ang ginakabig nga pagbukas kang summer season. Rugya sa Jersey Shore, angay ka mga pispis nga seagull nga nagadugok sa baybayun kon summer, amo man ria ang pagdugok ka mga “benny”, ang mga bakasyunista nga pangayaw.

Kon katkatun mo sa Internet, masapwan mo nga ang “benny” sangka acronym nga nagatumud sa mga bakasyunista halin sa kaiping nga mga banwa kag syudad kang Bayonne, Elizabeth, Newark kag New York. Ginakaugtasan sanda kadya ka tumanduk nga mga residente ukon “locals” tungud sa kagutuk kang trapik, kapin pa kon Biyernes kag Domingo it hapon. Ang locals nagaturuk sa mga benny nga magahud, kaskasero, nagapanigal-ut sa linya ukon sa highway, parahubug kag mga wara’t modo ukon bastos. Ano pa may mga graffiti pareho ka “BGH” ukon “Benny Go Home” kag “Ban the Benny” nga nangin paborito nga hambal lango-lango ka mga locals. Hasta sa urihi may nakapinsar kang sangka maaka nga negosyo kang mga t-shirt, bumper sticker, postcard kag iban pa nga nagawaragwag kang pagkawara’t gana sa mga benny.

Kon ang mga benny ukon bennies halin sa norte nga bahin, ang “shoebe” ukon “shoobies” halin sa kaiping nga mga kabanwahan sa naidalum nga bahin kang New Jersey. Suno sa mga imaw ko sa obra, ang shoebe nagalagaw sa daray-ahan nga nakasapatos, gani “shoe-beach”, mga nakatsinelas ukon sandalyas pero may medyas. Kon interesado ikaw mang-ukay, ang shoebe kuno nag-umpisa kato’ng 1900 kang ang mga bakasyunista halin sa interior nga mga banwa nagasakay sa tren paagto sa baybayun para magpatawhay lang it sangka adlaw.

Ginatawag sanda nga “daytrippers” kag masami nagadara sanda ka anda’ng igma nga ginasulud sa karton ka sapatos ukon shoebox, amo nga nangin “shoebies” ukon “shoobies”. Ang shoobies laban rugto man sa mga resort areas sa naidalum nga parte ka Jersey.

Pero sa kadya nga summer season, benny man ukon shoobe, nangin halangdun sanda kadya nga mga bisita rugya sa Jersey Shore. Kang nagligad nga Oktubre, nagwaswas ang Superstorm Sandy rugya dampi kag duro nga mga kabalayan kag negosyo marapit sa baybay ang nasamad. Parehas nga nakapaturo-luha ang mga laragway kang kalautan nga gintuga ni Sandy kag ang mga istorya kang pagbinuligay kag pagdagyaw agud makabangon liwan ang Jersey Shore. Ginhingagaw nga kid-anun ang mga naringkab nga mga boardwalk, gintinluan ang baybayun kag harus tanan nga mga negosyo nagbukas liwan kadya nga summer. Nagpanawagan ang gobernador kang New Jersey, ginbandilyo nga bukas liwan ang Jersey Shore. Sa telebisyon kag radyo, masaku ang pagwaswas kang New Jersey jingle nga “Stronger than the Storm”.

Kag nagbalik, nagdugok gid man liwan ang mga benny. Ang iban kananda gin-interbyu sa telebisyon kag naghambal nga kaduro ka anda’ng masadya nga mga handurawan sa Jersey Shore kag nagbalik sanda sa pagsakdag liwan kang dya’ng bakasyunan nga lugar. May nagkuon nga ang benny kuno halin sa tinaga nga “benefactor” tungud bahul ang nabulig nanda sa ekonomiya kang Jersey Shore. Ayhan ang nagkuon kadya sangka benny man ukon pabor sa mga bennys. Indi magpati kadya ang mga locals pero sa akun lang, daw may kamatuoran gid man, kapin pa kadya nga summer.

Sa paraabuton nga nahauna nga Lunes kang Septyembre, pista opisyal liwan tungud Labor Day. Ginakabig dya nga opisyal man nga pagtakup kang summer season kag pag-uruli ka mga benny nga kalabanan nagabalik sa kolehiyo. Magahugyaw ang mga locals, buraw nanda liwan ang highway, boardwalk kag baybayun. Hawan liwan ang daray-ahan magluwas sa mga seagull nga mamag-o sa gulpi lang nga pag-iwat kang anda’ng karan-unun halin sa mga salin kag mga basurahan. Angay ka mga seagull, ang mga negosyante mahulat liwan sa sunod nga summer, sa pagbalik ka mga benny.
Filed under: BLOG, NENEN GEREMIA-LACHICA Tagged: Bag-ong Bahit, Balay Sugidanun, Jersey Shore, KINARAY-A, Ma. Milagros Geremia Lachica